Het schrappen van het oer-Hollandse 'trouwen in gemeenschap van goederen’, zoals een meerderheid in de Tweede Kamer wil, is een zaak van de lange adem.
Die overtuiging heeft notaris mr. L. van Veen van Lintnotarissen regio Rotterdam. Hij gaat er vanuit dat het wetsvoorstel van VVD, PvdA en D66 om het huwelijksrecht te moderniseren, slechts het begin is van een slepende discussie over de inhoud van de regels.
Van Veen: ''De ervaring leert dat dit soort veranderingen heel langzaam gaat. De eerste aanzet van het nieuwe erfrecht in 2003, vond al in de Tweede Wereldoorlog plaats. Het uitsluiten van een schoonzoon of schoondochter bij schenking of een erfenis, is nog steeds niet bij wet geregeld, terwijl er al jaren over gesproken wordt. Het is een van de belangrijkste redenen waarom mensen een testament maken.''
Meerderheid
Nederland is een van de weinig landen waar de overgrote meerderheid van de huwelijken in gemeenschap van goederen gesloten wordt. Dat betekent dat alle bezittingen van beide partners samen worden, ook als een van de partijen meer inbrengt dan de andere.
Mensen die dat anders willen regelen, moeten al vóór de bruiloft naar de notaris om de bezittingen van beide partners vast te leggen. Het is de bedoeling van de Tweede Kamer om het maken van deze huwelijkse voorwaarden in de wet te regelen. Juist de paren die in gemeenschap van goederen willen trouwen, zouden naar de notaris moeten om uitdrukkelijk vast te leggen dat het gezamenlijke bezit de beide partners toebehoort.
Volgens notaris Van Veen zou dit systeem veel onvrede rond scheidingen oplossen. Nu kan het zo zijn dat een van de partners sterk financieel voordeel kan halen bij een scheiding, ook als het huwelijk maar een paar jaar heeft stand gehouden.
Niet eenvoudiger
Van Veen denkt niet dat het nieuw voorgestelde systeem, het voor trouwlustigen veel eenvoudiger maakt.
''Iedereen die gaat trouwen zal toch zijn bezittingen in kaart moeten brengen. Dat kan natuurlijk met een gewoon gedateerd en ondertekend briefje, waarop ieders bezittingen op een rijtje gezet worden. Maar wat als later bij een scheiding, een van de partijen het briefje aanvecht en tegen een rechter zegt eigenlijk niet goed begrepen te hebben wat er mee bedoeld was? Ik denk dat mensen met wat meer geld toch ook naar de notaris moeten om hun bezittingen te beschrijven, om sterker te staan bij een scheiding.''
Volgens onderzoek van Netwerknotarissen (160 kantoren in het hele land) onder drieduizend aanstaande echtgenoten, wil 61 procent van de partners bij een scheiding de bezittingen die ze voor het huwelijk hadden, niet delen. Het krijgen van een erfenis ziet zelfs negentig procent niet als een gezamenlijk bezit.
Notaris Van Veen: ''Dat laatste zien bijna alle notarissen in hun praktijk terug. Er gaat bij ons nooit een testament de deur uit zonder een antischoonzoon of antischoondochter clausule erin. Hoe aardig ouders de partners van hun kinderen soms ook vinden, het is niet de bedoeling dat hun geld bij de schoonfamilie terecht komt.''
Maar trouwlustigen in Nederland voelen zich nog steeds ongemakkelijk om over huwelijkse voorwaarden te spreken. Voor velen is het nog een taboe om vóór het huwelijk al rekening te houden met een scheiding, terwijl toch een op de drie huwelijken strandt. Slechts een kwart van de paren gaat voor het huwelijk naar de notaris om de huwelijkse voorwaarden vast te leggen.